7 Ocak 2014 Salı

Törenler (Grind - Faroe Adaları)

  Yazı dizisinde ele aldığım ilk tören Hanoi'deki Nem Thuong Festivaliydi. Sırada denizle alakalı ve aslında Viking atalarından miras olarak gördükleri için yüzyıllardır sürdürülen bir gelenek var. "Grind" Faroe adalarında daha çok pilot balinalar üzerinden gerçekleşen bir katliam. Adada yaşayan halk bunun savunmasını, "adanın tarıma elverişli olmayışı ve atalarımızdan bize kalan son miras bu" şeklinde yapsa da günümüz teknolojisiyle tarımın en olmadık koşullarda yapıldığı gerçeği var.


  Peki nedir bu Grind, yazının başında da belirttiğim gibi aslında bu bir tören değil ancak genç erkeklerin erkekliğe adım atmasıyla ilgili bir bağlantısı var. Yanılmıyorsam 14-15 yaşlarında bir gencin törene artık ailesinin diğer erkekleriyle katılması, onun artık bir erkek olduğunun göstergesi. Bu avlanma - tören nasıl gerçekleşiyor bölüm bölüm inceleyelim.


 1. Avın tespiti : Ada halkı normal hayatını yaşarken, ada sakinlerinden (genellikle tanınan bir büyük) birisi teknesiyle radarı açık bir halde ada etrafında ve belli koylara yakın geziyor. Sürü radara girdiğinde tüm adada anons yapılmasını sağlayacak bilgiyi veriyor.


 2. Sürünün koya itilmesi : Anonslar başladıktan sonra, teknesi olan ve/veya grinde katılmak isteyen kişiler, sürünün yakalandığı yere hareket ediyorlar. (Adanın küçüklüğü göz önüne alınınca başka şehirlerden de insanların geldiğini söylemek pek de abartı olmaz.) Sürü, teknelerle ada arasında kalacak şekilde pozisyon alınıyor ve yavaşca bir koya doğru sürükleniyor. (Tabi balinaların hassas duyu organları teknenin sesinden rahatsız olduğu için bu işlem daha da kolaylaşıyor.)


Neredeyse kıyıya kadar yönlendirilmiş bir sürü ve arkasındaki tekneler.


  3. Karadan denize saldırı : Sürü iyice kıyıya yaklaştığında, ellerinde ucu keskin olmayan büyük kancalar olan grup liderleri balinalara doğru koşuyor ve bu kancaları soluk borularına takıyor. Kanca soluk borusuna takıldıktan sonra karada bekleyen grup halatlarla balinayı karaya çekmeye başlıyor. Karaya iyice oturtulan balina'nın keskin küçük bi bıçak sayesinde boğazı kesiliyor ve ölümü sağlanıyor.

   
Balınanın soluk borusuna geçirilen kanca.


Grind'den sonra kana bulanmış deniz, ve katledilmiş sürü..


Avlanma sırasında, daha doğum yapmamış bir çok balina da katlediliyor.


Ve sadece balinalar değil, sürü halinde yaşayan bir çok memeli de Grind listesinde.


   Peki neden bu kadar kolay bu sürüleri avlamak ? Pilot balinaları ve yunuslar gibi bir çok memeli türü, grup liderini takip etmeyi asla bırakmazlar, lider nereye giderse tüm sürü peşinden gider. Sürü olarak karaya vurmuş gruplarda bunun etkisi çok fazladır. Ve gruptan, sürüden herhangi bir birey yaralanırsa, sürü yaralı olanı asla bırakmaz ve onu korumaya çalışır. Bu nedenle bir sürü, koya hapsedildiğinde ve avlanma başladığında artık hiçbir sürü bireyi için kurtuluş mümkün değildir.


Bu iğrenç gelenek olmasa, kartpostallık bir manzara.

2 Ocak 2014 Perşembe

Törenler (Hanoi - Nem Thuong Festivali)


  Birbirinden farklı uluslar, kültürel miraslar, dinler ve ritüeller. Törenler isimli yazı dizimde elimden geldiği kadar dünyadaki farklı dini, tarihi ritüeller ve bunların hayvanlar üzerindeki etkisini size aktarmaya çalışacağım. Ilk olarak değinmek istediğim Vietnam'ın başkenti Hanoi'de gerçekleşen bir ritüel. 

  Çoğu ritüel dini sebepten olsa da bu onunla alakalı değil. 13. yy'da Doan Thuong isimli bir generali halkın anma töreni olarak adlandırabileceğimiz ritüel, zamanında anti-kralcı bir general olan Doan Thuong'un bölgeye ordusunu getirip bölgede ki vahşi domuzları keserek hem halkı bir beladan kurtarmış olması hem de ordusunu doyurması hikayesinden doğuyor. Ritüel ona atfedilse de diğer yandan halka iyi şans getirdiği inanışıyla gerçekleştirilmektedir. Tören Kuzey Vietnam'da Nem Thuong isimli kasabada gerçekleştiriliyor. Ay Takviminin 6. Gününde canlı halde domuzlar ahşap kasasında ritüel alanına taşınıp 4 bacağından gerilerek yere yatırılıyor. Domuzlar ortadan ikiye kesiliyor ve akıtılan kana halk paralarını sürüyor. Ritüel son bulduğunda halk o paranın kendilerine iyi şans getireceğine inanıyor.


Kurbanın ritüel alanına taşınma anı

Törenin insanları en rahatsız eden anı.

Ritüel'in en önemli bölümü "Kanlı para şans getiriyor."

Geleneğin nesillere aktarımı da çocukların yaşayacakları
psikolojik travma umursanmadan gerçekleşiyor.

22 Aralık 2013 Pazar

Sağlık ve Güzelliğin Şerefine !



O, sadece denek 88 (mi?)

  Bütün insanlar sağlıklı bir hayat ister, güzellik, para, eğlenmek.. Ama hepsini elde etmek kolay değildir. Çok şanssız olanlarımız da var hiçbirisi olmayan ellerinde. Malesef bazı şeyleri elde etmek için başkalarının elinden alma gibi bir alışkanlığımız ise tarihin kanlı sayfalarından oluk oluk akıyor zaten. Peki sadece zararımız birbirimize mi ? Tabi ki hayır ! Biz kendi çıkarları uğruna önüne geleni devirmeye hazır bir ırk olarak dünyanın bize ait olduğunu hatta hepimize de değil bir kısmımıza ait olduğunu düşünür dururuz. Burda blogumu ilgilendiren nokta ise, güzellik uğruna, sağlık uğruna yapılan deneyler. Hayvanların bize deneklik edebileceğini düşünüyoruz ancak ;

  • Insanlarda görülen hastalıkların sadece %2'sinden azının (%1.16) hayvanlarda görüldüğünü,
  • Reçeteli ilaç kullanan hastaların %40'ının, yan etkilerden şikayetçi olduğunu,
  • Hayvanlar ve insanlar arasındaki fizyolojik ve anatomik farklılıkların bu deneyleri yüksek oranda yanıltıcı hale getirebildiğini,
  • Hayvanlar üzerinde deney yapılıp, piyasa sürüldüğünde insanlar üzerindeki etkilerinden dolayı binlerce ilacın piyasadan çekildiğini,
  • Günümüze kadar 200.000 ilacın (piyasadan çekilenler dahil) üretildiğini ama bunlardan sadece 240 tanesinin "gerekli" olduğunu, 
  • En samimi dostlarımız diye adlandırdığımız köpeklerin by-pass ameliyatına gerekli tepkiyi veremeyen canlı türleri olduğunu ve deneyler süresince binlerce köpeğin telef olduğunu,
  • Hayvan deneylerine alternatif 450 tane daha yöntem olduğunu, biliyor muydunuz ?

  Bunlar gibi bir çok nedenden dolayı, insan ırkı hayvan sömürüsünde sonuna kadar haksızdır. Trafik kazalarının, boyun darbelerinin, beyin hasarlarının tedavisi için yapılan deneylerde, insanlara çok benzer yapıya sahip primatlar kullanılmaktadır. Bunlara askeri deneyler de eklenince, dünya üzerinde her 22 saniyede bir hayvanın labaratuvarlarda öldüğünü bilmek sizin canınızı sıkmaz sanırım.

Beyin operasyonları için kullanılan bir primat

Yine bir beyin operasyonu

Sadece bizim acı çektiğimizi düşünmek çok bencilce olmaz mı?

Askeri deneyler, en çok primat kullanılan deneylerden


  Sırf etkilerini görebilmek ve bir trafik kazasının semptomlarını simüle edebilmek için primatların boyunlarının ya da kafa taslarının ani darbelerle kırılıyor ve hemen deney amaçlı operasyonlara alınıyorlar. Peki o sahneyi biraz gözünüzde canlandırabilirmisiniz ? Peki empati ? Doğal ortamı dışında, eli kolu bağlı ve panik içinde ne olacağını beklerken, tek bir hareket veya tek bir tuş ve kafatası kırıldı !

  Bir de güzelliğimiz var, övünmekle bitiremediğimiz bakımlarımız, saçlar, makyaj herşey! Tüm bunların ailesi, yavruları, yaşadıkları yuvaları olan ve herşeyden önce acı çekebilen canlılar üzerinde denendiğini biliyorsunuz değil mi ? 

Kosmetik ürünleri, içerdikleri kimyasallar yüzünden günde binlerce hayvanın ölümünden sorumlu


Utanç verici, bir canlının insandan hayatı için kaçmaya çalışması.




13 Aralık 2013 Cuma

Kış ve Hayvanlar

  Ülkemizin hemen hemen her yerinde kar ve soğukla etkisini iyice göstermeye başlayan kış mevsimi bizi de hayvanları da oldukça etkilemekte. Sokaklarda, çiftliklerde soğuk havaya ve kar yağışına maruz kalan dostlarımız için ufak önlemler alınabilir. Geçtiğimiz günlerde Şanlıurfa/Siverek'te gece dışarıda bırakılan eşeklerin buz tutması haberi çok tepki toplamıştı, nasıl biz bu kadar soğukta dışarıda bir gece geçirmek istemiyorsak, onlar da istemiyorlar. Tek sorun, onlar bunu dile getiremiyorlar. Ancak onlar için biz ufak önlemler alabiliriz. Kuşlar için pet şişeden yapılan yemlikler, kedi ve köpekler için leğenden yapılan ufak yuvalar. Küçük çabalarla hayat kurtarmak hepimizin elinde olan şeyler. 

Siverek'e 35 km uzaklıkta bulunan Karlık köyü'nde dışarıda 
bırakılan eşekler sabah bu halde bulundu.


Isınma içgüdüyse birbirine sokulan eşekler hareket edemeyecek kadar 
donmuş olsalarda hala hayattalardı.


5 lt'lik su şişesiyle yapılan kuş yemliği


Karların kapladığı zeminde yem bulamadıkları için açlıktan ölebilen 
kuşlar için alabileceğimiz ufak bir önlem.


Sadece 2 leğen, biraz uğraş ve bir veya iki parça battaniye hayat kurtarır.


  Bu tür ufak ve zaman almayan yardımlarla sokakta kışı geçirmek zorunda kalan hayvan dostlarımıza yardım edebiliriz. Daha zor durumlarda veterinerlerden, belediyelere bağlı, sokak hayvanlarına yardım için tahsis edilmiş araçlar ve görevlilerden oluşan ekiplerden yardım istenilebilir. Daha zor şartlarda, şayet ilk yardım gerekli ise kendimiz bu zor durumda kalan dostlarımıza yardım edebiliriz.

  Hayvanlarda ilk yardım için bilinmesi ve yapılması gereken oldukça basittir;

  Hayvanlarda donma temel olarak insanlardakiyle çok benzer ve ilk yardım olarak neredeyse aynıdır. Donan bir hayvan görülürse ve bilinci kapalıysa yan yatırır pozisyonda dilini dışarı çıkarıp bir battaniye vb. yardımla yavaş yavaş ısınmasını sağlıyoruz. Bilinci kapalı olan dostumuzun bilinci açılmadan herhangi bir sıvı takviyesi kesinlikle yapılmamalıdır. Yaşamsal fonksiyonlarını kontrol ediyoruz, eğer solunumu durduysa ağız çevresini kapatarak burundan hayat nefesi verilebilir. Kedi ve köpeklerin kalbi sağ ön koltuk altındadır. Nabızları durmuş ise yan yatar pozisyonda 30 bası/2 nefes olarak kalp masajı yapılır. Bu işlem nabız gelmez ise 20 dk kadar sürdürülebilir. Bilinci yerine gelen hayvan dostumuza ise düşük şekerli ılık sıvı takviyesi yapılması doğrudur.





27 Kasım 2013 Çarşamba

Kürk ve Deri Fuarı

  Ülkemizin çoğunun fazla dikkatini çekmeyen bir fuar gerçekleşti yakın zamanda. 8. Istanbul Deri ve Kürk Fuarı. Fuar kürk sevenlerin ilgisini çekse de, açılış konuşmasında gerçekleşen protestodan ve internet üzerinde topladığı tepkilerden hayvan severlerin de ilgisini(!) çekmişti.

  Kürk ve Deri'nin giyim endüstrisinde kullanımı ve tüketimi üst düzey, pahalı bir zevk(!) fakat insanoğlu her konuda olduğu gibi, kullandığı ürünlerin nasıl üretildiğini öğrenmek istemediği için bu konuda pek araştırma da yapmıyorlar. Evet insanlar bunu öğrenmek istemiyorlar, nasıl bir et tüketen o etin üretimi ile ilgili bir çiftliği ziyaret etmiyorsa, ne zaman bir video izletilse "ben bunu izlemek istemiyorum" diyerek, tükettikleri besin ve giyeceklerin nasıl üretildiğini görmek istemiyorlar. Çünki suçlu hissetmek istemiyorlar, bir nevi ket vuruyorlar.

  Hazır Fuar ayağımıza kadar gelmişken kürk üretiminden bahsetmek istiyorum biraz bu yazıda. Hayvanların tutsak edilmesi, bakımsız ufak kafeslerde tutulmaları, yetersiz besinden bahsetmiyorum bile, veteriner mi ? O hayvanlar vahşi, doğalarında veterinere ihtiyaçları yok. Vahşi ortamlarında yaralanırlarsa ölürler, onların doğası bu karışmamamız gerek. Ancak o canlılar bizim yüzümüzden doğal ortamlarında değiller, kürkleri değerli ve kürklerinin zarar görmemesi gerek. Bu sebeple anal yoldan elektrik verilerek öldürülüyorlar, boyunları kırılıyor ve bunlar gibi daha çok acımasız yöntemlerle derileri, kürkleri üstlerinden alınıyor. Hatta bu işlem canlılarken de yapılabiliyor.

 

Video 8. Istanbul Kürk ve Deri Fuarı konuşmalarında yaşanan protesto görüntüsüdür. Videonun ilerleyen bölümlerinde müzik de giriyor, görevliler de protestocuları uzaklaştırıyor. Ama daha sonrasında sizin de görebileceğiniz üzere, protestoculara "siz kimin adına konuşuyorsunuz?" diyorlar. Gerçekten böyle bir soru nasıl sorulabilir ? Siz katliam yapıyorsunuz, siz pahalı elbiseleriniz ve arabalarınızla hayatın tadını cıkartabilmek için hayvanları sömürüyorsunuz ve birileri kalkıp doğanın haklarını savunmak istiyor. Siz de diyorsunuz ki "Ben sizin kimin adına konuştuğunuzu çok merak ediyorum."
  

Bacaklarından bağlanan bir tavşanın tüyleri böyle alınıyor.


Kürk çiftliklerinden birisi ve atıkları (!)


Acı çekmediklerine kendimizi inandırdığımız çoğu canlının sonu


Yakın zaman önce Kanada'da gerçekleşen ve tüm dünyanın odaklandığı fok avı


Yaşadığınız eve dönün ve ailenizi bu halde bulun, biraz empati kurun. Canınızı sıkan size ailenizi bu halde düşündürmem değil, empati yaptığınızda karşılaştığınız gerçekler.

13 Kasım 2013 Çarşamba

Pitbull ve İnsan (Pitbull and Human)


TR

  Birçok insan evcil hayvanları sever, ancak çoğu kendi eğlenceleri doğrultusunda onları bakımsız, aç, ihtiyaçları giderilmemiş bir şekilde bırakır. Kendi günlük hayatları çerçevesinde gerekli özeni dost(!)'larına gösteremeyebilir. Özellikle kedi ve köpekler insanların evlerinde tercih ettikleri canlılar olmakla beraber, köpeklerden bir tanesi malesef tüm dünyada farklı bir üne sahiptir.


  Pitbull cinsi dostlarımız vücutlarının kas geliştirmeye yatkınlığı ve kuvvetli çeneleriyle her zaman yanlış anlaşılmıştır. Acaba yanlış anlaşılma nedenleri onlar mıdır yoksa onları bu hale getiren sahipleri midir? işte bu soru hep tartışma konusudur. Ama pitbull yetiştirmek malesef, daha yavruyken kulaklarını ve kuyruğunu kestirip, ufak ve karanlık bir odada sadece sahibini tanıyacak şekilde büyüterek adeta dövüşe hazırlayan bir kitlenin favorisi. Daha önceden evlerinde yer verdikleri dostlarına gerekli özeni göstermeyen insan örneğinin çokluğu ülkemizde de çok olmakla beraber, bu yazıyı yazmaya beni iten olan A.B.D.'de gerçekleşmiştir.



Bursa, Nilüfer'de 1 hafta boyunca yanlız kalan köpeğin balkondan atlaması
geçtiğimiz sene gerçekleşmişti.



   Yine bir saldırı haberi okumuştum. Evet başrolde yine bir pitbull var. Oklahoma City'de yaşayan Erin Dodson eve geldiğinde pitbull cinsi köpeği Spaz'ın 3 yerinden okla vurulmuş halde arka bahçesinde olduğunu fark ettiğinde şok geçirir. Köpek hala hayattadır. Dodson "Gözlerine baktığınızda acı çektiğini anlayabiliyordunuz." diyerek durumu izah eder. Dr Joe Bills Reynold, tedavi sürecinde ki x-ray ve testler doğrultusunda Spaz'ın çok şanslı ve dayanıklı bir köpek olduğunu söyler.



3 ok isabet eden Spaz'ın arka bahçede bulunduktan sonra ki hali


 
    Köpeğin sahibi Dodson, "Hasta, sadece çok hasta bir insan bir köpeği okla 3 kere vurabilir." diyerek olayı, bu hasta saldırıyı yapanı tanımlayabilecek tek cümleyi söyleyebilmiştir. Kulağı ve kuyruğu yerinde, bir insanın en iyi dostu olabilecek olan bir pitbull saldırıya uğrayan ve bu köpeğin saldırgan olup olmaması nasıl bir eğitim aldığıyla doğru orantılıyken, başkalarının eğlencesi onun hayatına mal oluyordu.


  Ancak bir yanda da diğer pitbull sahipleri var, kendi eğlenceleri için saldırgan yetiştirdikleri pitbull'larla başkalarının canlarını yakmaya devam ediyor. Peki sürekli haberlerde görmeye alışkın olduğumuz "Bir Pitbull dehşeti daha !" manşeti bir köpeğe mi yoksa bir insana mı aittir ?

EN

  Lots of people love pets, but most of them leave their pets neglected, hungry and with non-satisfied needs. People may not be able to take care of their pets because of their daily life routines. Cats and dogs are the most known pets in our houses but one of them has a different fame.

  Pitbulls are usually misunderstood because of their powerful jaw and their body's predisposition to gain muscle. But what is the main reason for them to be misunderstood, is this just them, or their owners who made them like this ? This question was always there, and it's going to be there. But raising a pitbull (especially in Turkey) unfortunately, un-tailing and cutting their ears to make them ready for fights while they're puppy. Another tactic those people usually do is keeping them in dark rooms while raising them to make them just recognize their owners. Even there are lots of people in Turkey who don't care about their pets a lot, the incident makes me to write this happened in U.S.A.

 
A dog's jumping out of balcony because of it's owner wasn't at home for 1 week, happened in Turkey one year ago.


  It was a news about an assault again. Yes, there was a pitbull as a leading-role. Erin Dodson who lives in Oklahoma City got shocked when she get back home, because she founds her pitbull Spaz at her house's backyard with 3 arrows on him. Spaz is still alive. Dodson "When you look at his eyes, you would easily understand that he is in pain." Dr Joe Bills Reynold "During the treatment, after the x-ray results and tests, you can claim that Spaz is so lucky and a though dog."

   
Spaz, after Dodson founds him at her backyard.


   Dodson explains the situation as best as can be "Sick, only a sick person can shoot a dog with 3 arrows." Someones entertainment can easily costs a life. A life which's aggressiveness depends on the training that they got from their owner, A pitbull which's ear and tail is not interrupted, the best friend of a human, a dog.

   Yet, there are other owners who are training their pitbulls for fights and their entertainment, which we can see on the news as "Another pitbull assault". There goes my question, is that title belongs to a dog or a person ?

5 Kasım 2013 Salı

Amsterdam Hediyeleri. (Gifts of Amsterdam)

TR

Hediye

  Geçtiğimiz günlerde Amsterdam gezimde, müzeler, mimari ve tabi ki coffee shop'lar tamamen Amsterdam'ın ününe yakışır güzellikte ve tatmin ediciydi. Her turist gibi ben de hediyelik eşya, anı ve kupa kolleksiyonum için birşeyler ararken, hediyelik eşya dükkanlarından birinde gördüğüm manzara tamamen keyfimi kaçırmış akabinde 2 saat geçmeden şehirden ayrılmıştım.

  Hediyelik eşya almak isterken karşımda yumuşak bir arkaplana sabitlenmiş ve çerçevelenmiş halde satılan akrep, tarantula ve kelebekleri, hatta ufak akrep türlerini bileklik halinde görünce adeta şok oldum. Malezya kuş kanatlı ve mavi kuş kanatlı kelebek gibi türlerin de bulunduğu "hediyeler", türlere karşı olan saygımızın ve sevgimizin evimizin duvarını süslemekten öteye gitmediğinin göstergesiydi.

                           


                                              


                         



  Arz talep ilişkisi sonucunda bu tür sektörleri oluşturan biziz, üreten de tüketen de biziz ve karşımızdaki canlının yaşamını hiç düşünmeden ellerinden alma hakkını kendimizde gören de...

"Hayvanların gözünde hepimiz Hitler'iz." (Earthlings, 2005)


EN

Gift

  While i was visiting Amsterdam, everything famous with it was satisfying about the city, museums, architecture and of course coffee shops. Like every tourist who goes to Amsterdam, i was also checking souvenir stores for memories and especially mugs for my collection. But, what i see in one of those souvenir stores wasn't something that i expected. That was enough to make me sad and leave city, which is the reason that i left Amsterdam 2 hours later.

  I was looking for some gifts and got shocked when i saw those scorpions, tarantulas and butterflies in those frames. Which has framed with cotton background. There were also some little scorpion species which turned into bracelets. They even had some butterflies which are species from Malaysian Peninsula. That was the proof of the respect that we've for other species is not far from decorative instruments.

                            


                                                   


                            


  We're the reason of those industries with the relation of supply and demand, we're the producers and we're the consumers and we're the ones who think they can decide to take other species lives from them...

"By the animals, we all are Hitler." (Earthlings, 2005)